Có bao giờ bạn tự hỏi “Tại sao giấc ngủ lại quan trọng đối với sức khỏe và trạng thái tinh thần của chúng ta?” Hoặc là bạn đã từng nghe đến khái niệm “chu kỳ giấc ngủ” nhưng không hiểu rõ nó hoạt động như thế nào? Thế nên, chúng ta sẽ khám phá và giải mã về chu kỳ giấc ngủ - một quá trình phức tạp trong cơ thể con người ngay trong bài viết sau đây.
Giải mã về chu kỳ giấc ngủ
Thế nào là chu kỳ giấc ngủ?
Chu kỳ giấc ngủ của chúng ta được chia thành 4 giai đoạn, và mỗi giai đoạn kéo dài khoảng 90 phút. Giai đoạn đầu tiên là giai đoạn ru ngủ, sau đó là giai đoạn ngủ nông, tiếp theo là giai đoạn ngủ sâu, và cuối cùng là giai đoạn REM - giai đoạn giấc mơ với chuyển động mắt nhanh.
Không chỉ đơn giản là kết thúc một chu kỳ giấc ngủ và bắt đầu lại, quá trình này có sự chuyển đổi liên tục. Sau khi chuyển từ giai đoạn ngủ nông sang giai đoạn ngủ sâu, chu kỳ giấc ngủ tiếp tục chuyển từ giai đoạn ngủ sâu sang giai đoạn ru ngủ, sau đó chuyển sang giai đoạn REM, trước khi bắt đầu lại từ giai đoạn 1.
Quá trình diễn ra chu kỳ giấc ngủ
Giấc ngủ không phải là một quá trình đơn giản như chúng ta vẫn tưởng. Cơ thể chúng ta trải qua những giai đoạn khác nhau và mỗi giai đoạn đều có vai trò đặc biệt trong việc phục hồi cơ thể và tinh thần. Hiểu rõ hơn về chu kỳ giấc ngủ sẽ giúp chúng ta thấy được tầm quan trọng của giấc ngủ đối với sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Hướng dẫn cách đo lường giấc ngủ
Trong suốt nhiều thế kỷ, giấc ngủ đã được coi là một trạng thái không hoạt động của cơ thể. Tuy nhiên, vào năm 1953, hai nhà khoa học Nathaniel Kleitman và Eugene Aserinsky đã sử dụng máy điện não đồ (EEG) để khám phá và chứng minh rằng giấc ngủ là một quá trình phức tạp với nhiều giai đoạn khác nhau.
Phương pháp này sử dụng các điện cực được đặt trên da đầu để ghi lại hoạt động điện não trong suốt quá trình ngủ. Cách thức không xâm lấn này thường được sử dụng để đo các sóng não khi người tham gia đang ngủ.
Có thể đo lường giấc ngủ bằng phương pháp điện cực
Trên thực tế, trong các thí nghiệm, điện não đồ được gắn trên người ngủ và được theo dõi bởi các nhà khoa học và chuyên gia y khoa chuyên về Đa Ký Giấc Ngủ (Polysomnography). Điều này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về giấc ngủ và cung cấp cơ sở để chẩn đoán các rối loạn giấc ngủ tiềm ẩn.
Giác giai đoạn trong chu kỳ giấc ngủ
Giai đoạn 1: Ru ngủ
Đây là thời điểm cơ thể bắt đầu chìm vào giấc ngủ, hoặc nhiều người còn gọi nó là giai đoạn ngủ nhẹ. Trong giai đoạn này, nếu bị đánh thức, nhiều người thậm chí không nhận ra rằng họ đã ngủ.
Dù mắt đã nhắm lại, nhưng thông thường người ngủ vẫn còn nhận thức được môi trường xung quanh. Giai đoạn ru ngủ kéo dài khoảng 5-10 phút. Đặc biệt, trong giai đoạn này, các vấn đề về sinh lý như nhịp tim và nhịp thở sẽ chậm hơn. Hoạt động não bộ cũng giảm chậm khoảng 50% so với trạng thái tỉnh.
Giai đoạn 1: Ru ngủ
Giai đoạn 2: Ngủ nông
Giai đoạn 2 trong chu kỳ giấc ngủ được gọi là giai đoạn ngủ nông. Đây là thời điểm người ngủ rơi vào một giấc ngủ sâu hơn và cảm thấy thoải mái hơn. Trạng thái trong giai đoạn này khó bị đánh thức hơn. Trên thực tế, nếu được nghỉ ngơi đủ giấc, giai đoạn ngủ nông là giai đoạn mà chúng ta trải qua nhiều nhất trong suốt đêm. Thời lượng của giai đoạn này thường là từ 5 - 15 phút.
Trong giai đoạn ngủ nông, nhiệt độ cơ thể giảm xuống, tốc độ tiêu hóa cũng giảm, và nhịp hô hấp cũng như nhịp tim trở nên chậm hơn. Hoạt động của não tiếp tục giảm. Tuy nhiên, trong giai đoạn này, sóng não phát ra những chùm sóng nhanh được gọi là "sleep spindle". Sau đó, tần số và cường độ sóng não tăng lên. Nguyên nhân chính của hiện tượng này vẫn chưa được tìm ra hoàn toàn.
Giai đoạn 2: Ngủ nông
Giai đoạn ngủ nông là một phần quan trọng trong chu kỳ giấc ngủ, mang lại sự phục hồi cho cơ thể và tinh thần, đồng thời chuẩn bị cho giai đoạn ngủ sâu và giai đoạn REM tiếp theo.
Giai đoạn 3: Ngủ sâu
Giai đoạn ngủ sâu thường liên quan đến sóng não chậm hoặc sóng delta. Giai đoạn ngủ sâu có hai phần, và phần thứ hai thường là giai đoạn sâu hơn. Trong giai đoạn này, người ngủ không dễ bị ảnh hưởng bởi các kích thích từ bên ngoài, và việc tỉnh giấc trở nên khó khăn hơn nhiều.
Thời lượng của giai đoạn ngủ sâu thường kéo dài từ 45 - 90 phút, và thời gian này giảm dần theo từng chu kỳ giấc ngủ. Sinh lý trong giai đoạn ngủ sâu, cơ thể bắt đầu chữa lành các mô, xây dựng cơ bắp, tăng cường hệ thống miễn dịch và củng cố xương. Đồng thời, huyết áp, nhịp hô hấp và nhiệt độ cơ thể đều giảm xuống.
Giai đoạn 3: Ngủ sâu
Hoạt động của não bộ trong giai đoạn này thể hiện qua sóng não chậm và lớn hơn, do cơ thể đang thư giãn và tự chữa lành. Giai đoạn ngủ sâu đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi cơ thể cũng như tái tạo năng lượng sau một ngày làm việc mệt mỏi.
Giai đoạn 4: Ngủ mơ
Sau ba giai đoạn đầu của giấc ngủ, cơ thể bước vào giai đoạn giấc ngủ REM (Rapid Eye Movement) hay còn được gọi là giai đoạn giấc ngủ mơ. Trong giai đoạn này, để ngăn người ngủ phản ứng lại trong giấc mơ, não sẽ tiết ra các chất hóa học làm tê liệt cơ thể, giúp các cơ bắp thư giãn. Hiện tượng này thường xảy ra lần đầu tiên trong khoảng thời gian từ 90 đến 120 phút sau khi bắt đầu giấc ngủ.
Giai đoạn REM có thời lượng thường từ 10 đến 60 phút và thời gian này tăng theo từng chu kỳ giấc ngủ. Sinh lý, trong giai đoạn này, chúng ta có chuyển động mắt nhanh, hô hấp và nhịp tim nhanh hơn, hoạt động não tăng lên và cơ bắp thư giãn. Hoạt động của não được gia tăng đáng kể, một phần là do mơ và trạng thái tưởng tượng mà chúng ta trải qua trong giai đoạn này.
Giai đoạn 4: Ngủ mơ
Giai đoạn REM là giai đoạn quan trọng trong chu kỳ giấc ngủ, liên quan đến quá trình xử lý thông tin, học tập, tái tạo tâm trạng và tinh thần. Nó cũng có liên quan đến việc ghi nhớ và tiếp thu kiến thức. Giai đoạn này đóng vai trò quan trọng trong sự cân bằng và sự phát triển của cơ thể và não bộ.
Cần trải qua bao nhiêu chu kỳ giấc ngủ trong một đêm?
Theo các nghiên cứu, để có một giấc ngủ chất lượng, người trưởng thành nên trải qua khoảng 5 - 6 chu kỳ giấc ngủ liên tục và không bị gián đoạn. Điều này đảm bảo rằng giấc ngủ sẽ đạt hiệu quả tốt nhất.
Để tránh cảm giác mệt mỏi và uể oải sau khi thức dậy, hãy tránh thức dậy trong 3 giai đoạn quan trọng của giấc ngủ, đó là giai đoạn ngủ sâu, ngủ rất sâu và giai đoạn giấc mơ. Để duy trì sự tỉnh táo và tinh thần minh mẫn suốt cả ngày, hãy chắc chắn rằng bạn đã hoàn thành đủ số chu kỳ giấc ngủ được khuyến nghị.
Tuy nhiên, số lượng chu kỳ giấc ngủ khuyến nghị sẽ khác nhau tùy theo từng độ tuổi. Dưới đây là một số khuyến nghị về số chu kỳ giấc ngủ tương ứng với từng độ tuổi:
Hướng dẫn để có thể có được một giấc ngủ trọn vẹn
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của chúng ta, chính vì thế nó là một vấn đề mà nhiều người quan tâm. Để tận dụng tối đa lợi ích của giấc ngủ, chúng ta cần đảm bảo rằng phải có được một giấc ngủ đầy đủ và liên tục qua các giai đoạn.
Dưới đây là một số gợi ý để có một giấc ngủ trọn vẹn và chất lượng:
Không ngủ quá sớm
Nếu bạn đi ngủ quá sớm, điều này có thể làm gia tăng thời gian của giai đoạn ru ngủ, gây ra hiện tượng trằn trọc, khó vào giấc. Thời gian lý tưởng để đi ngủ là từ 9-10 giờ tối. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy quá mệt mỏi và thiếu ngủ, hoàn toàn có thể đi ngủ sớm hơn để cho cơ thể có thời gian phục hồi và tái tạo năng lượng.
Hướng dẫn để có thể có được một giấc ngủ trọn vẹn
Không ngủ quá muộn
Thường xuyên thức khuya sẽ gây rối loạn chu kỳ giấc ngủ và có thể bỏ qua một số chu kỳ giấc ngủ. Kết quả là giấc ngủ không đủ sâu và không đủ thời gian, dẫn đến cảm giác mệt mỏi khi thức dậy vào ngày hôm sau.
Không ngắt quãng các chu kỳ ngủ
Các chu kỳ ngủ hoặc giai đoạn của giấc ngủ có thể bị gián đoạn nếu bị tác động bởi yếu tố từ môi trường xung quanh. Do đó, trước khi đi ngủ, quan trọng là đảm bảo không có yếu tố nào ảnh hưởng đến giấc ngủ như ánh sáng mạnh, tiếng ồn, nhiệt độ quá cao hay quá thấp...
Xây dựng thói quen đi ngủ và thức dậy cùng một khung giờ
Không nên tỉnh giấc một cách tùy hứng hoặc thức dậy sớm so với thời gian bình thường, vì điều này có thể khiến bạn tỉnh giấc trong giai đoạn ngủ sâu hoặc giai đoạn ngủ mơ. Nếu bạn cần phải thức dậy sớm hơn thường lệ, hãy đi ngủ sớm vào buổi tối trước đó để đảm bảo bạn có đủ thời gian ngủ và giấc ngủ trọn vẹn.
Sử dụng thực phẩm chức năng để có giấc ngủ sâu hơn
Faroson Sleep Cycle là một thực phẩm chức năng được thiết kế để hỗ trợ và cải thiện giấc ngủ. Sản phẩm này được quảng cáo với khả năng giúp điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ và tạo ra giấc ngủ trọn vẹn hơn.
Faroson được chế tạo từ các thành phần tự nhiên và có chứa các chất dinh dưỡng, vitamin và các hợp chất thực vật có tiềm năng tác động đến quá trình giấc ngủ. Công thức của Faroson thường bao gồm các thành phần như chiết xuất từ thảo dược, melatonin, 5-HTP (5-hydroxytryptophan) và các axit amin khác có khả năng thúc đẩy sự thư giãn và giấc ngủ sâu.
Faroson Sleep Cycle - giúp bạn có chu kỳ giấc ngủ trọn vẹn
Theo nhà sản xuất, Faroson được khuyến nghị sử dụng để giúp người dùng có một giấc ngủ trọn vẹn hơn, giảm căng thẳng và mệt mỏi sau khi thức dậy, và cải thiện hiệu suất trong suốt ngày. Tuy nhiên, hiệu quả của sản phẩm này có thể khác nhau đối với từng người và không phải là phương pháp chữa trị duy nhất cho vấn đề giấc ngủ.
Kết luận
Mong rằng qua bài bài viết này, Faroson có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về chu kỳ giấc ngủ và có một giấc ngủ ngon hơn vào mỗi buổi tối. Bên cạnh đó, để đặt hàng hoặc nhận tư vấn, vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ trong thời gian sớm nhất.
Xem thêm bài viết:
