Rối loạn giấc ngủ là tình trạng gây suy giảm chất lượng giấc ngủ, khiến người bệnh không thể có một giấc ngủ ngon và sâu. Không chỉ xảy ra người lớn tuổi, mà chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ cũng ngày càng phổ biến, điều này ảnh hưởng đến sức khỏe và hiệu suất làm việc của họ.
Nguyên nhân dẫn đến chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ
Đối với người trẻ tuổi, nguyên nhân gây ra chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ thường do:
Áp lực học tập, công việc
Đối với người trẻ, áp lực học tập và công việc có thể là một trong những nguyên nhân chính gây ra rối loạn giấc ngủ. Những lo lắng về kết quả bài thi, áp lực hoàn thành các nhiệm vụ và deadline chặt chẽ khiến họ luôn ở trong tình trạng căng thẳng và không thể thư giãn đủ để có một giấc ngủ ngon và sâu.
Ngoài ra, thói quen thức khuya để hoàn thành công việc hay học bài cũng là một tình trạng phổ biến ở người trẻ. Việc làm việc trong thời gian gần đến giờ ngủ khiến tâm trí vẫn đang hoạt động mạnh mẽ, không thể chuyển sang trạng thái nghỉ ngơi một cách tự nhiên.
Áp lực học tập, công việc gây ra rối loại giấc ngủ ở người trẻ
Vì vậy, để cải thiện giấc ngủ, người trẻ cần học cách quản lý áp lực, giảm thiểu việc thức khuya và tạo ra môi trường ngủ thoải mái, yên tĩnh để đảm bảo có giấc ngủ sâu và ngon lành. Thư giãn trước khi đi ngủ cũng rất quan trọng, có thể thực hiện những hoạt động như đọc sách, tắm nước ấm hoặc yoga để giúp tâm hồn và tâm trí thư giãn, chuẩn bị sẵn sàng cho giấc ngủ.
Tiếp xúc với thiết bị công nghệ
Thói quen sử dụng máy tính, điện thoại và các thiết bị điện tử trước khi đi ngủ đã trở thành phổ biến đối với người trẻ. Tuy nhiên, sóng điện thoại và máy tính có thể gây hại cho hệ thần kinh, gây nhức mắt và mỏi mắt, làm rối loạn giấc ngủ ở người trẻ và gặp khó khăn trong việc.
Tiếp xúc nhiều với thiết bị công nghệ
Ảnh hưởng từ không gian phòng ngủ
Không khí trong phòng ngủ có tầm quan trọng rất lớn đối với giấc ngủ của người trẻ. Thiếu lượng oxy cần thiết trong không khí có thể gây ra tình trạng ngột ngạt và khó ngủ. Điều này thường xảy ra trong những phòng ngủ kín đáo, thiếu thông gió hoặc không có hệ thống quạt thông gió tốt.
Khi không khí trong phòng không được cung cấp đủ lượng oxy, cơ thể không thể hít thở thoải mái, gây cảm giác ngột ngạt và khó chịu. Môi trường ngủ không thoải mái như vậy sẽ ảnh hưởng đến quá trình giấc ngủ, làm giảm chất lượng giấc ngủ và gây ra tình trạng mất ngủ ở người trẻ.
Ảnh hưởng từ không gian phòng ngủ gây khó ngủ
Để cải thiện không khí trong phòng ngủ, người trẻ nên chú ý đến việc đảm bảo sự thông thoáng của phòng, sử dụng quạt hoặc máy lọc không khí nếu cần thiết, và tránh sử dụng các chất gây ô nhiễm không khí như thuốc lá hoặc các loại hóa chất có mùi hăng trong phòng ngủ.
Xuất phát từ thói quen ăn uống
Việc ăn quá no trước khi đi ngủ có thể gây mất ngủ do cơ thể phải tăng cường hoạt động để tiêu hóa lượng thức ăn đã ăn vào. Khi ăn một bữa lớn và nặng trước khi đi ngủ, hệ tiêu hóa của cơ thể sẽ phải làm việc với cường độ cao để tiêu hóa thức ăn này.
Quá trình tiêu hóa thức ăn yêu cầu sự cô đặc và hoạt động của dạ dày, ruột, gan và tụy, đồng thời tạo ra nhiều năng lượng. Điều này đòi hỏi cơ thể phải tiêu tốn một lượng năng lượng lớn để tiến hành quá trình tiêu hóa, làm cho cơ thể ở trạng thái hoạt động mạnh mẽ hơn, thay vì nghỉ ngơi chuẩn bị cho giấc ngủ.
Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ do ăn quá no trước khi ngủ
Tác dụng phụ của chất kích thích
Chất kích thích như cà phê, trà và thuốc lá ngày càng trở nên phổ biến trong cuộc sống của giới trẻ. Các thành phần như nicotin và caffeine trong các loại đồ uống này có khả năng kích thích bộ não, làm tăng sự hưng phấn và tỉnh táo, gây cảm giác không muốn ngủ.
Điều này dẫn đến việc giấc ngủ bị gián đoạn, không đủ sâu và không đủ thời gian để đạt đến giai đoạn REM (giai đoạn ngủ sâu và mơ) quan trọng. Kết quả là cơ thể không có thời gian để nghỉ ngơi và phục hồi, dẫn đến cảm giác mệt mỏi và căng thẳng vào ngày hôm sau.
Chất kích thích cũng gây ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ
Bên cạnh đó, chất kích thích cũng gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý và tinh thần. Sự hưng phấn và tỉnh táo tạm thời do caffeine và nicotin mang lại thường đi kèm với trạng thái lo âu và căng thẳng sau đó. Điều này làm tăng khả năng phát triển các tình trạng lo âu và trầm cảm ở người trẻ, đồng thời ảnh hưởng đến tinh thần, cảm xúc và hiệu suất làm việc hàng ngày.
Mất cân bằng ức chế và hưng phấn
Cuộc sống sôi động của người trẻ thường không có lịch sinh hoạt cố định. Thói quen ăn uống, học tập, nghỉ ngơi và ngủ không được điều chỉnh khoa học và không tuân theo giờ sinh học, dẫn đến rối loạn hormone. Điều này gây ra chứng mất ngủ ở người trẻ.
Ngoài ra, mất ngủ ở người trẻ cũng có thể do các bệnh thể chất. Các bệnh về thần kinh, suy nhược cơ thể, dị ứng, xương khớp... có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh và gây ra tình trạng mất ngủ.
Những hội chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ thường gặp
Có hơn 80 loại rối loạn giấc ngủ khác nhau, được chia thành các nhóm dựa trên nguyên nhân và tác động đối với người bệnh. Các loại rối loạn giấc ngủ thường gặp ở người trẻ bao gồm:
Mất ngủ - là chứng rối loạn giấc ngủ phổ biến nhất, khiến bạn khó thể vào giấc ngủ và có giấc ngủ không sâu.
Ngưng thở khi ngủ - rối loạn hô hấp khiến bạn ngừng thở hơn 10 giây trong khi ngủ.
Hội chứng chân không yên - rối loạn giấc ngủ do cảm giác ngứa ran, châm chích ở chân, thường đi kèm với cảm giác thôi thúc cử động chân mạnh mẽ.
Chứng ngủ rũ - rối loạn khiến bệnh nhân không thể tỉnh táo và cảm giác buồn ngủ cực độ vào ban ngày.
Rối loạn nhịp sinh học - rối loạn trong chu kỳ đánh thức giấc ngủ, khiến bạn không thể ngủ và thức dậy đúng giờ.
Mộng du - hành động theo cách bất thường trong khi ngủ, như đi bộ, nói chuyện hoặc ăn uống khi đang ngủ.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến rối loạn giấc ngủ ở người trẻ, nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là căng thẳng và các vấn đề về sức khỏe tinh thần như trầm cảm, rối loạn lo âu, hoặc rối loạn căng thẳng sau chấn thương.
Những hội chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ thường gặp
Ngoài ra, môi trường ngủ không thoải mái (phòng ngủ quá nóng, lạnh, sáng hoặc ồn ào), thói quen sinh hoạt không lành mạnh, chế độ ăn uống kém cũng là những nguyên nhân ngoại cảnh khác có thể gây rối loạn giấc ngủ ở người trẻ tuổi.
Mối đe dọa từ chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ
Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ gây ra những rủi ro về sức khỏe như:
Đờ đẫn, mệt mỏi.
Cản trở chức năng nhận thức.
Suy giảm trí nhớ.
Trầm cảm.
Béo phì.
Tiểu đường.
Bệnh tim mạch.
Thiếu ngủ do rối loạn giấc ngủ không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất học tập và làm việc của người trẻ mà còn có thể làm tăng nguy cơ bị tai nạn khi tham gia giao thông do phản ứng chậm hơn.
Mối đe dọa từ chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ
Biến chứng nguy hiểm của chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ
Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ gây ra những ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng về cả thể chất và tinh thần. Khi mất ngủ, cơ thể sẽ phải chịu những hệ lụy sau:
Tăng huyết áp
Khi giấc ngủ bị gián đoạn, cơ thể phản ứng bằng cách gây căng thẳng, dẫn đến tăng nhịp tim và huyết áp. Nếu tình trạng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ kéo dài, có thể gây ra bệnh tăng huyết áp mạn tính.
Đe doạ hôn nhân
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc chung giường với một người mắc chứng mất ngủ có thể tạo bất lợi cho mối quan hệ hôn nhân. Tình trạng cáu kỉnh, rối loạn tâm lý do mất ngủ có thể gây trầm cảm và lo âu cho đối tác, đồng thời gây xung đột trong hôn nhân.
Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ đe doạ hôn nhân
Mất tập trung
Khi giấc ngủ bị gián đoạn, bộ não chỉ có ít thời gian cho giai đoạn ngủ REM (giai đoạn ngủ sâu và mơ) - trạng thái vô cùng cần thiết để đầu óc được nghỉ ngơi khi ngủ. Hậu quả là con người cảm thấy chậm chạp và khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ và ghi nhớ thông tin.
Những người có giấc ngủ REM đủ thường có cảm giác tốt hơn về nhận thức và hạnh phúc. Từ đó, tâm trạng cũng được cải thiện đáng kể. Ngược lại, mất ngủ làm giảm tập trung và hiệu suất công việc.
Tăng cân
Thiếu ngủ làm giảm quá trình trao đổi chất, dẫn đến tăng lượng đường trong máu và gia tăng nguy cơ béo phì. Ngoài ra, mất ngủ là nguyên nhân dẫn đến việc lựa chọn thực phẩm không lành mạnh do tầm nhìn về thực phẩm bị ảnh hưởng trong vùng trung tâm của não ở những người mất ngủ. Khi thiếu giấc ngủ, người ta có xu hướng tìm những thực phẩm kém chất lượng và tiêu thụ chúng.
Trầm cảm
Tình trạng bệnh trầm cảm trong giới trẻ đang gia tăng nhanh chóng và ngày càng phức tạp. Mất ngủ được xem là một trong những nguyên nhân chính góp phần vào tình trạng này. Một đêm mất ngủ có thể khiến tâm trạng trở nên cáu kỉnh vào sáng hôm sau và mất ngủ kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm trong tương lai.
Trầm cảm có thể xuất phát từ việc rối loạn giấc ngủ ở người trẻ
Hình ảnh chụp não đã cho thấy mất ngủ có thể làm gia tăng hoạt động tại các trung tâm cảm xúc trong não, dẫn đến rối loạn tâm thần. Có một số chuyên gia cho rằng, chỉ cần một đêm mất ngủ cũng đã đủ làm thay đổi chức năng hoạt động của não, đặc biệt là ở những người có xu hướng lo âu. Người không ngủ đủ từ 7-8 tiếng mỗi ngày, kể cả khi không có tiền sử trầm cảm, vẫn có nguy cơ cao mắc bệnh trầm cảm nếu giấc ngủ không được bảo đảm.
Ung thư
Rối loạn giấc ngủ có thể gia tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. Một nghiên cứu thực hiện tại Anh vào năm 2008 đã chỉ ra rằng phụ nữ ngủ ít hơn 6 giờ mỗi ngày có nguy cơ cao hơn mắc bệnh ung thư vú. Nghiên cứu tại Trường Y Harvard cũng đã cho thấy rằng ngủ ít hơn 6 tiếng mỗi đêm có thể tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng.
Lý giải khoa học cho hiện tượng này liên quan đến hormone melatonin, một hormone được sản xuất trong khi ngủ và vô cùng quan trọng. Hormone này có khả năng ngăn chặn sự tăng trưởng của các tế bào khối u. Khi mất ngủ, mức melatonin giảm đi đáng kể, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư.
Kết luận
Có thể thấy rằng, tình trạng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ để lại rất nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Chính vì Faroson mong rằng, bạn hãy luôn quan tâm đến sức khỏe của bản thân và đừng ngần ngại tìm đến sự hỗ trợ chuyên nghiệp từ các chuyên gia y tế. Chỉ có bằng cách làm vậy, bạn mới có thể giữ gìn và nâng cao chất lượng giấc ngủ, cải thiện sức khỏe và sự tinh thần tổng thể của mình.
